Skip to main content

Tradycje i zwyczaje Świąt Bożego Narodzenia w Europie

Ciekawostki o Europie

Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia, przedstawiamy jak są one obchodzone w Niemczech, Austrii, Norwegii, Islandii czy też Holandii. W każdym z tych państw panują nieco inne zwyczaje świąteczne. Jeśli jesteście ciekawi jakie, zachęcamy do przeczytania poniższego artykułu.

Niemcy

Boże Narodzenie u naszych zachodnich sąsiadów to jedno z najważniejszych i najbardziej rodzinnych Świąt. Przygotowania do nich zaczynają się cztery tygodnie wcześniej, w pierwszą niedzielę Adwentu. W domach pojawiają się tzw. adwentowe wianki zrobione z gałązek jodły bądź świerku, przystrojone fioletowymi wstążkami oraz czterema świeczkami.

Kolejnym zwyczajem Niemców jest umieszczanie w oknach światełek, kolorowych gwiazdek oraz figurek z papieru. Od pierwszego dnia Adwentu w każdym domu znajduje się tzw. kalendarz adwentowy (Adventskalender) w kształcie domku z dwudziestoma czterema okienkami, który największą radość przynosi dzieciom. Każdego dnia mogą otworzyć jedno okienko i wyciągnąć z niego niespodziankę. Najczęściej są to słodycze lub małe zabawki.

Boże Narodzenie w Niemczech nie mogłoby się odbyć bez tradycyjnej choinki, która wywodzi się właśnie stąd. W wielu niemieckich domach znaleźć można także drewniany żłobek. Kolejną tradycją naszych zachodnich sąsiadów jest pieczenie imbirowych ciasteczek.

W czasie adwentu w wielu niemieckich miastach odbywają się jarmarki bożonarodzeniowe (Weihnachtsmärkte), na których można kupić ozdoby choinkowe, prezenty, słodycze, a także posłuchać kolęd, skosztować pierniczków (Lebkuchen), czy też napić się grzanego wina (Glühwein).

Święta Bożego Narodzenia w Niemczech obchodzone są tradycyjnie w gronie rodziny i przyjaciół. Rozpoczynają się tak, jak u nas 24 grudnia Wigilią. Na stołach króluje przede wszystkim sałatka kartoflana, różnego rodzaju pieczona kiełbasa oraz potrawy z kapusty kiszonej. Najsłynniejszym ciastem bożonarodzeniowym jest strucla (Weihnachtsstolle). W Wigilię rodziny składają sobie życzenia, zanim zasiądą do wieczerzy, nie ma jednak zwyczaju łamania się opłatkiem. Nie ma  również miejsca przy stole dla niespodziewanego gościa. Za to pod każdym talerzem znajduje się pieniążek, mający przynieść szczęście. W czasie kolacji nikt nie powinien wstawać od stołu, ponieważ przynosi to pecha. W Wigilię dzieci otrzymują talerz pełen słodyczy, orzechów i owoców. Co ciekawe, w niemieckich kościołach nie ma tradycyjnej pasterki, zamiast niej jest popołudniowe nabożeństwo.

kalendarz adwentowy

 

Austria

W Austrii obchody świąt są uzależnione od danego regionu. W Wiedniu na wigilijnym stole króluje karp, natomiast w Karyntii największą popularnością cieszy się pieczona kaczka. Popularne jest również ciasto składające się z mleka, mąki, masła, soli i miodu. Do świątecznych przysmaków zaliczane są także pierniki, pieczone z kasztany oraz migdały.

Austriacy do świąt Bożego Narodzenia przygotowują się w czasie Adwentu. Według tradycji, w Tyrolu, w każdy czwartek Adwentu, grupy chrześcijan chodzą po domach śpiewając pieśni oraz składając życzenia. W Wigilię mieszkańcy zbierają się, aby wspólnie kolędować.

Ogromną popularnością w Austrii cieszą się jarmarki przedświąteczne, na których można kupić ozdoby choinkowe, smakołyki oraz prezenty. Obchodzony jest również zwyczaj ubioru choinki i przystrajania domów. Tradycją wigilijną mieszkańców Austrii jest także czytanie fragmentów Biblii przez głowę rodziny oraz wspólne kolędowanie. Ciekawostką jest fakt, iż austriackie dzieci nie wierzą w Świętego Mikołaja. Prezenty przynosi im Christkindl, symbolizujący Dzieciątko Jezus.

Weihnachtsmärkte

Norwegia

Boże Narodzenie w Norwegii to również czas poświęcony rodzinie i przyjaciołom. Tradycją jest rodzinne pieczenie uwielbianych przez wszystkich ciasteczek (7 rodzajów) oraz robienie choinkowych ozdób. W wielu norweskich domach popularne jest ’kransekake’ – migdałowe ciasto uformowane w wysoką wieżę z krążków. Po jego bokach często przyczepia się cukierki i małe, papierowe flagi Norwegii. Ważnym elementem norweskich świąt jest sosnowe lub świerkowe drzewko świąteczne.

Dla większości Norwegów najważniejszym dniem jest Wigilia, 24 grudnia. Ok. godz. 17.00 zaczynają bić dzwony kościelne. Wiele rodzin udaje się wtedy do kościoła. Na uroczystej wigilijnej kolacji głównym daniem są pinnekjøtt – solone jagnięce żeberka lub ribbe – wieprzowe żeberka. Pozostałe dania są różne, w zależności od regionu. Na wschodzie przeważnie je się rybę, a na zachodzie mięso. Dania serwowane są z gotowanymi ziemniakami, kiełbaskami, plackami mięsnymi i borówkami. Tradycyjnymi napojami są norweskie piwo i norweska wódka aquavit. Ulubionym trunkiem dzieci jest julebrus  – typowy, bożenarodzeniowy napój w czerwonym kolorze, bardzo słodki i gazowany. Jeśli chodzi o deser, na stole króluje krem ryżowy. Ten, który znajdzie w swym kremie ukryty przez gospodynię migdał, otrzymuje nagrodę – świnkę z marcepanu. 

W Norwegii dzieci też mają swojego Mikołaja. Norweski julenissen jest odpowiednikiem amerykańskiego Świętego Mikołaja, choć bardziej przypomina elfa lub krasnoludka i lubi płatać figle.

W Boże Narodzenie na norweskich stołach pojawia się pieczony indyk, a także dania z ryb, suszonego mięsa oraz specjalne bożonarodzeniowe kiełbaski. W tym dniu w kościołach odbywa się specjalna msza, a w wielu instytucjach i szkołach organizowane są przyjęcia bożonarodzeniowe.

kransekake

 

Islandia

Islandczycy obchodzą 13 dni Świąt Bożego Narodzenia, zaczynając 24 grudnia, a kończąc 6 stycznia, kiedy usuwane są wszystkie dekoracje świąteczne z domów. 24 grudnia, w Wigilię o 6 rano mieszkańcy Islandii tradycyjnie udają się do kościołów albo zaczynają świętować w swoich domach. O 6 wieczorem dzwony kościoła ogłaszają początek Bożego Narodzenia. Zapalane są lampki na choince i przychodzi czas na świąteczne życzenia. Na wigilijnym stole, do którego zasiada się około szóstej, nie może zabraknąć wieprzowiny, czy też pardwy (mięso z ptaka).

Na obiad w Boże Narodzenie je się tradycyjnie hangikjöt – islandzką wędzoną jagnięcinę. Na deser podawany jest zwykły migdałowy pudding ryżowy. Migdał jest dodawany do puddingu tuż przed podaniem. Ten, kto ma szczęście i go znajdzie, dostaje nagrodę.

Islandczycy również dekorują swoje domy. Najpopularniejsze są choinki oraz Świece Adwentowe.

W Islandii mają aż trzynastu świętych Mikołai, którzy kiedyś nie mieli nic wspólnego z polskim Św. Mikołajem. Byli oni potomkami troli i straszono nimi dzieci. Jednak z biegiem lat ubiór i charakter gwiazdkowych przybyszy zmienił się diametralnie, gdyż zaczęto ich przedstawiać ubranych w czerwone szaty i noszących brody. Schodzą oni z gór kolejno przez 13 dni przed Gwiazdką, a zamiast czynić zło, opowiadają dzieciom bajki, śpiewają kolędy i wsadzają do butów drobne upominki.

Holandia

W Holandii okres Adwentu rozpoczyna się od obchodów dnia Świętego Mikołaja. Według legendy Święty Mikołaj przyjeżdża do Holandii na trzy tygodnie przed swoimi urodzinami z górą prezentów i odwiedza holenderskie porty, witany przez tłum Holendrów. To właśnie czas Świętego Mikołaja jest u Holendrów czasem największego świętowania.

W Holandii nie ma ani wieczerzy wigilijnej, ani postu, ani prezentów pod choinką, bo św. Mikołaj obdarował już dzieci 5 grudnia. Boże Narodzenie traktowane jest jako czas wolny od pracy.  Holendrzy pielęgnują jedynie tradycję pasterki. Ten jeden raz w roku kościoły są przepełnione wiernymi śpiewającymi kolędy nie tylko holenderskie, ale też niemieckie i angielskie.

Holendrzy  swoją zamożność pokazują na zewnątrz – drzewka przed domami są bogato ozdobione lampkami, a okna toną w czerwonych wstążkach i kartkach świątecznych, bowiem  przed świętami Holendrzy piszą i wysyłają kartki z życzeniami. Większość rodzin z okazji świąt Bożego Narodzenia wysyła około 30-50 kartek!

Na uroczystym obiedzie bożonarodzeniowym w roli głównej występuje indyk, kaczka lub gęś, albo dziczyzna. Popularne jest też raclette, zwane tu gourmet, czyli wspólne pieczenie mięsa na małym elektrycznym grillu stawianym na stole. Najbardziej charakterystycznym wypiekiem jest kerststol, czyli rodzaj keksu. Jest to ciasto z dużą ilością bakalii oraz marcepanem. Typowe dla Bożego Narodzenia są również ciasteczka (kerstkransjes) – często w czekoladzie i z kolorowymi posypkami.

Źródła:

http://www.twojaeuropa.pl/1031/boze-narodzenie-w-niemczech

http://www.twojaeuropa.pl/2972/boze-narodzenie-w-austrii

http://www.amb-norwegia.pl/news_and_events/komunikaty/Boe-Narodzenie-w-Norwegii/#.WFWprbm22PY

http://www.wirtualnaskandynawia.pl/swieta-bozego-narodzenia-po-islandzku/

http://www.fakty.nl/zycie-w-holandii-65/410-boe-narodzenie-w-holandii-nie-gotowanie-lecz-pisanie