Skip to main content

Kuchnia szwedzka, norweska i islandzka

Ciekawostki o Europie

W każdym zakątku świata można oglądać zabytki, zwiedzać muzea, podziwiać piękne krajobrazy oraz poznawać nowe smaki. Bardzo często te aspekty są niedoceniane przez podróżujących oraz wyjeżdżających do pracy za granicą.

Podczas odkrywania nowych miejsc na całym świecie, niezależnie czy jest to podróż do pracy czy o charakterze wypoczynkowym, warto zaglądać do lokalnych restauracji i poznawać tradycyjne potrawy z innych zakątków Europy i świata.

Każdy kraj kryje w sobie magię oraz tajemnicę związaną z tradycjami kulinarnymi. Poznając historię danego kraju czy regionu, warto zagłębić się w jego najpopularniejsze potrawy i dania. Można się bardzo zdziwić, co preferują lokalni mieszkańcy – często wbrew temu, co wyobrażamy sobie o danym państwie.

Szwecja – kraina ryb i mięs

Szwedzkie przysmaki

Podróż kulinarną po tym kraju należy rozpocząć od ryb. Najpopularniejszą z nich, przyrządzaną na wiele zróżnicowanych sposób jest śledź. Pojawia się on w formie smażonej, pieczonej, marynowanej a nawet kiszonej (znanej jako surströmming). 

Surströmming to przygotowany w specjalny sposób przysmak Szwedów. Śledzie złowione od kwietnia do maja doprawia się solą, a następnie kisi. Najczęściej spożywa się je na powitanie lata 24 czerwca. Bardzo często podawane są z knäckebröd (chrupkie pieczywo), kwaśną śmietaną, ziemniakami oraz czerwoną cebulą. 

Śledzie podawane są również w innych formach, np. skärgårdssill (śledzie w śmietanie) oraz dillströmming (śledzie w koperku). W wielu restauracjach można spotkać pozycję potatissallad med matjessill (sałatka ziemniaczana ze śledziem) oraz przeróżne pasty kanapkowe z ryb.

Pozostając w temacie morza, warto wspomnieć, iż Szwedzi uwielbiają jeść raki. Ogromną popularnością cieszą się również zupy rybne, łososie (wędzone i marynowane), dorsze, okonie, szczupaki, sandacze, trocie, krewetki i homary. 

Jadłospis Szweda

Pomimo spożywania dużej ilości ryb oraz owoców morza, Szwedzi zjadają przeciętnie 50 kg mięsa rocznie. Najczęściej na stołach pojawiają się wieprzowina, wołowina, drób, jagnięcina oraz na północy kraju – dziczyzna. Najchętniej spożywanym daniem mięsnym jest köttbullar, czyli klopsiki wieprzowe wielkości orzecha włoskiego. 

Na północy kraju mianem przysmaku nazwano mięso reniferów. Przyrządza się je przede wszystkim jako potrawę renskav. Podłużne kawałki mięsa (suszone lub mrożone) smaży się na patelni. 

Ciekawą pozycją w menu jest blodpudding. Jest to zapieczona z mąką i mlekiem krew wieprzowa, najczęściej podawana z borówkami. 

Podobnie jak w Polsce, dawniej w Szwecji cukier był produktem luksusowym. Był on bardzo drogi i trudno dostępny. Szwedzi, gdy tylko zaczęło się to zmieniać, słodzili wszystko w sporej ilości. Choć uległo to już częściowej zmianie, nadal ich desery są jednymi z najsłodszych w Europie. Króluje przede wszystkim kanelbulle, czyli słodka bułeczka drożdżowa z cynamonem, posypana cukrem. Mianem tradycyjnego wypieku można określić semle. Jest to bułka drożdżowa wypełniona masą marcepanową i udekorowana śmietaną. W menu można znaleźć również wiele tart zarówno na słodko, jak i co ciekawe, na słono.

Do deseru najczęściej zamawiana jest kawa. Szwedzi przodują w piciu kawy zarówno w Europie jak i na świecie – pod tym względem od lat znajdują się w ścisłej czołówce. Popularnym napojem jest również mleko, najczęściej spożywane do obiadu. Wieczorową porą, najchętniej spożywanymi trunkami alkoholowymi jest wódka oraz piwo. Nie oznacza to jednak, iż inne alkohole nie pojawiają się na szwedzkich stołach. Mieszkańcy Szwecji lubują się również w owocowym cydrze, czerwonym winie oraz brännvin (rodzaj brandy). 

Mówiąc o szwedzkim stole należy wspomnieć o samej idei tego przedsięwzięcia. “Szwedzki stół” oznacza, iż na stole wyłożone są przeróżne potrawy, dostosowane do wszystkich części obiadu, których jest aż pięć. Na początek spożywa się przystawki (śledzie, twarde sery i pieczywo), następnie dania rybne, kolejno sałatki i zimne dania mięsne, później dania ciepłe oraz bezmięsne, a na samym końcu deser. “Szwedzki stół” to popularny sposób podawania posiłków podczas wizyty gości oraz przeróżnych imprez okazjonalnych. 

Pozycje, które można napotkać w szwedzkim menu:

  • Knäckebröd – chrupki chleb
  • Apple-Flask – bekon z jabłkami i cebulą
  • Gravlax – marynowany łosoś
  • Inlagd Sill – marynowane śledzie
  • Kroppkaka – nadziewane kluski ziemniaczane
  • Rodbetsallad – sałatka z marynowanych buraków
  • Ärtsoppa – zupa Grochowa
  • Köttsoppa – zupa mięsno-warzywna
  • Fläskpannkaka – pieczony naleśnik z boczkiem
  • Palt – pyzy
  • Pitepalt – pyzy z mięsem
  • Raggmunk – placki ziemniaczane
  • Fiskbullar – pulpety rybne
  • Janssons Frestelse – zapiekanka ziemniaczana z sardynkami/szprotkami
  • Biff Lindström – szwedzkie burgery
  • Pyttipanna – zapiekanka mięsno ziemniaczan
  • Kåldolmar – gołąbki
  • Kottbullar – pulpety
  • Martinigansl – pieczona gęś
  • Skomakarlåda – steki wołowe
  • Flygande Jakob – kurczak z orzechami i bananami
  • Gubbröra – sałatka/pasta jajeczna
  • Semla – ciastko z kremem
  • Kanelbulle – bułeczki cynamonowe
  • Prinsesstårta – tort biszkoptowy
  • Lussekatter – drożdżowe bułeczki z szafranem
  • Karleksmums – ciasto miłości
  • Havregrynskugler – kulki czekoladowe
  • Gravlaxsås – sos musztardowy

Tradycyjna kuchnia Norwegii

Wysunięta na północ kraina wiecznego zimna – tak większość Polaków opisałaby pewnie Norwegię. Kraj ten ma jednak dużo więcej do zaoferowania, niż tylko piękne krajobrazy i rozbudowany program socjalny. Przyjrzyjmy się norweskim tradycjom kulinarnym.

Norweskie przysmaki

Myśląc o Norwegii i jedzeniu, w pierwszej kolejności na myśl przychodzi łosoś. Mieszkańcy tego kraju spożywają sporą ilość przeróżnych ryb przygotowanych na wymyślne sposoby. Norwegowie ryby gotują, palą, suszą, pieką, marynują. Nie ma więc wątpliwości, że każdy znajdzie coś, co mu zasmakuje.

Ryby są bardzo popularnym składnikiem norweskich posiłków. Występują pod postacią, np. puddingu rybnego, klopsików, kotletów oraz zup.

Miłośnicy typowo mięsnych dań również mogą liczyć na smaczny posiłek. Norwegowie lubują się w jagnięcinie. Lokalne owce są wypasane w naturalnych warunkach, przez co mięso nie zawiera niepotrzebnych sztucznych substancji. Popularnym posiłkami mięsnymi są: kjøttkaker (mielone kotlety), spekemat (suszone/podwędzane wędliny), fenalår (udziec barani) czy spekeskinke (suszona/podwędzana szynka wieprzowa).

Sporym zaskoczeniem dla Polaka może być mięso z renifera bądź wieloryba. Tych odmian raczej nie spotkamy w polskich sklepach, za to w norweskich bez problemu kupimy chociażby suszonego renifera.

Idealnym uzupełnieniem posiłków są wyroby mączne. W Norwegii nie stroni się od knedli, naleśników, klusek czy placków. 

Dieta norweska nie jest natomiast bogata w warzywa i owoce.

Pomimo niewielkich konotacji z Holandią, Norwegowie również uwielbiają ser. Warto zwrócić uwagę na karmelizowany ser owczy. Stanowi on rarytas wśród mieszkańców krainy fiordów.

Desery, które Norwegowie jedzą na poprawę humoru to przede wszystkim: kremy, puddingi ryżowe, suflety, musy, ciasta owocowe czy gofry, które są o wiele mniejsze i bardziej puszyste niż te polskie. Niesamowicie chętnie sięgają po wafelki Kvikk Lunsj. Warto zauważyć, iż Norwegowie nie lubują się w słodyczach tak bardzo jak Polacy czy Szwedzi. 

Dzień z życia Norwega

Norwegowie rozpoczynają dzień od śniadania (frokost), które składa się z chleba razowego (grovbrød) z przeróżnymi dodatkami, m.in. serem, szynką, pasztetem, kawiorem, dżemem czy czekoladą. Do śniadania najczęściej pije się kawę, mleko lub sok.  Matpakke, to kolejny posiłek, który może otrzymać miano drugiego śniadanie. Około godziny 11 spożywane są owoce, warzywa lub proste kanapki. Główny posiłek dnia spożywa się w godzinach popołudniowych. Na obiad przygotowywane są zazwyczaj różne mięsa lub ryby. Posiłek ten ma być ciepły i sycący. Najpopularniejszym dodatkiem są ziemniaki, jednakże czasem sięga się również po makaron lub ryż. Makaron zazwyczaj występuje w towarzystwie łososia. Do obiadu wypijana jest kolejna filiżanka kawy. Kveldsmat, jako odpowiednik polskiej kolacji, nie jest obowiązkowym punktem dnia. Jeśli jednak występuje w menu Norwega, jest on bardzo prosty i szybki w przygotowaniu. 

Oto kilka przykładowych pozycji z menu w Norwegii:

  • Gravlaks – łosoś marynowany
  • Rakfisk – kiszone ryby
  • Sursild – marynowany śledź
  • Split Ertesuppe – zupa grochowa
  • Fiskeboller – pulpety rybne
  • Fiskepudding – pudding rybny
  • Kokt Laks – łosoś z wody
  • Ovnsbakt Laks – łosoś pieczony
  • Ristet Laks – łosoś grillowany
  • Fårikål – gulasz jagnięcy z kapustą
  • Kjøttkaker – pulpety
  • Lammestek – jagnięcina pieczona
  • Pyttipanne – zapiekanka mięsno-ziemniaczana
  • Multe / Molte – malina moroszka
  • Tyttebær – borówka czerwona
  • Flatbrød – placki
  • Grovbrød – chleb
  • Knekkebrød – pieczywo
  • Fenalår – udziec jagnięcy
  • Leverpostei – pasztet
  • Morr / Morrpølse – kiełbasa
  • Sylte – salceson
  • Boknafisk / Boknasild – ryba suszona
  • Bøkling – śledź wędzony
  • Laks – łosoś
  • Rakorret – pstrąg kiszony
  • Sardiner – sardynki
  • Sild – śledzie
  • Torrfisk – sztokfisz
  • Torsk – dorsz
  • Torsketunger – ozorki dorsza

Dania i potrawy kuchni islandzkiej

Wyspa, która skrywa wiele tajemnic. Na Islandię wybierają się głównie koneserzy przepięknych krajobrazów oraz pejzaży. Przebywając na Islandii, punktem obowiązkowym dla każdego powinno być poznanie jej tradycyjnych zwyczajów kulinarnych.

Podstawy diety islandzkiej

W kwestiach kulinarnych, większość osób kojarzy Islandię ze skyrem. Jest to wysokobiałkowy jogurt, wykonany z odtłuszczonego mleka, który znajdziemy w każdym sklepie i jest obowiązkowym elementem islandzkiego śniadania.

Przechodząc do tematu zup, warto zwrócić uwagę na kjötsúpa, czyli zupę z jagnięciny, która  jest najpopularniejszą zupą na Islandii. Wynika to z faktu, iż najlepszej jakości jagnięcinę dostaniemy właśnie tam. Zupy tej warto spróbować pierwszego dnia zimy, gdy lokalni kucharze rozdają ją na stoiskach za darmo, zgodnie z tradycją. Można wówczas porównać różne odmianę tej zupy,, gdyż łudząco podobna do naszego rosołu, może przyjmować różne formy w zależności od użytych przypraw.

Pozostając w temacie zup, nie sposób nie wspomnieć o Humarsúpa og hvalur, czyli zupie z homara.

W porze obiadowej popularnością cieszą się pulpety z renifera, bądź bliższy nam gulasz z jagnięciny. Zaskakiwać może również sfermentowany rekin – Hákarl. Brzmi to pewnie dość egzotycznie, jednakże Islandczycy poddają rekina grenlandzkiego fermentacji, aby zneutralizować trujące substancje. Nie jest to jednak potrawa, którą mieszkańcy Islandii spożywają na co dzień.

Zdziwić na pewno może popularność fish&chips. Islandczycy mówią, iż jest to tradycja angielska z islandzką jakością. Świeżo złowiona, smażona ryba (najczęściej dorsz) jest podawana z frytkami i stanowi popularny obiad nie tylko dla przyjezdnych.

Ulubionym deserem Islandczyków jest Lakkrís – znana nam jako lukrecja. Można ją spotkać w różnych formach, nawet w kawie. Przebywając w Islandii nie zdziwcie się, gdy dostaniecie w kawiarni cappuccino z lukrecją! Oprócz lukrecji, popularnym deserem jest również kleinur, czyli tradycyjny islandzki pączek lub kanilsnúðar – cynamonową bułeczkę. Pomimo wszechobecnego zimna, Islandczycy bardzo lubią również lody, a w sklepach jednym z najchętniej kupowanych słodyczy jest wafelek Prince Polo. 

W kwestii napojów króluje kawa. Jest ona najpopularniejszym napojem w całej Skandynawii. Mieszkańcy wszystkich krajów skandynawskich przodują w ilości wypitej kawy w ciągu dnia. Co ciekawe, Islandczycy uwielbiają Coca-Colę, która tuż po kawie, jest najchętniej wybieranym napojem. 

Słowniczek z potrawami islandzkimi:

  • Harðfiskur – suszona ryba
  • Rugbrauð – islandzki chleb wulkaniczny
  • Pylsur – hot dog z prażoną i świeżą cebulką, słodką musztardą, keczupem i majonezem remulade
  • Hvalspik – stek z wieloryba
  • Plokkfiskur – puree z ryby
  • Kjötsúpa – tradycyjna zupa mięsna
  • Slátur – islandzka wersja kaszanki
  • Plokkfiskur – tradycyjny islandzki “gulasz” rybny
  • Kæfa – pasztet
  • Fiskibollur – klopsiki rybne
  • Hangikjöt – wędzona jagnięcina

Tradycyjne kuchnie pełne smaku

Kuchnie europejskie potrafią różnić się w zależności od regionu. Dla jednych tradycyjną potrawą będą ryby, dla innych makarony czy sery. Norwegia, Szwecja i Islandia mają jednak jedną wspólną cechę. Ich mieszkańcy są miłośnikami swoich klasycznych, lokalnych kuchni. Zależy im na smaku i jakości podawanej potrawy. Najczęściej stawiają na sprawdzone receptury, choć zdarzają się amatorzy nowoczesnych rozwiązań. Proste przepisy, przekazywane z pokolenia na pokolenie w każdym domu znajdują jednak swoich miłośników.

Jeśli chciałbyś wyjechać do pracy do któregoś z tych krajów, sprawdź nasze oferty pracy. Na pewno znajdziesz wśród nich coś dla siebie. Jeśli jednak wolisz skorzystać z pomocy naszych rekruterów przy doborze odpowiedniej oferty, zadzwoń pod numer +48 539 601 600 lub napisz na adres praca@silverhand.eu.