Szwecja to kraj, który na świecie ma opinię jednego z najbardziej opodatkowanych krajów, a także stanowi przykład typowego państwa opiekuńczego. Jadąc tam do pracy warto pochylić się nad ich systemem. Tym bardziej, jeżeli chcemy założyć swoją działalność gospodarczą w przyszłości, to wręcz musimy wstępnie poznać ogólne zasady płacenia podatków.
Ogólne informacje.
Szwedzki system podatkowy bardzo różni się od systemu obowiązującego w Polsce. Popatrzmy w liczby. W Szwecji podatek VAT wynosi 25% (od towarów i usług) . Pracodawcy odprowadzają na rzecz świadczeń socjalnych 33% (emerytury, opieka zdrowotna). Zatrudnieni natomiast płacą 7%. Dodatkowo wszystkie spółki (na podstawie umów zbiorowych) wnoszą dodatkowe opłaty emerytalne. Ich wysokość wynosi od 6 do 7 %.
W 1991 miała miejsce reforma podatkowa, gdzie znacznie obniżono podatek dochodowy. Dała ona podwaliny obecnego systemu. Dochody przekraczające rocznie 213 200 koron szwedzkich (92 124 zł) obarczone są tzw. podatkiem lokalnym (obecnie około 31%) podatkiem ogólnokrajowym (20%).
Od roku 1995, kiedy podatek państwowy podniesiono do 25% (obecnie) wprowadzając do tego indywidualne ubezpieczenia społeczne, próg podatkowy utrzymuje się na poziomie 60%.
Średni dochód po odliczeniu podatku na rodzinę z dwójką dzieci wynosił 110 800 koron szwedzkich (9230 złotych) miesięcznie (dane z 2001 roku). Czynsz za mieszkanie wynosi od 5000 do 7000 koron szwedzkich miesięcznie.
Kto płaci i za co?
Wszystko jest uregulowane przez Szwedzki Urząd Skarbowy (Skatteverk). Natomiast Konwencja między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji (ratyfikowana 15 października 2005 roku) zabezpiecza przed podwójnym opodatkowaniem i zapobiega uchylania się od opodatkowania.
Jadąc do Szwecji należy zapamiętać bardzo ważną kwestię. Jeśli przebywamy dłużej niż przez sześć kolejnych miesięcy, to obowiązywać nas będą zasady opodatkowania takie same jak u rodowitego Szweda. Kiedy obliczamy czas pobytu, nie będzie brany pod uwagę okres spędzony poza granicami Szwecji (pod warunkiem, że stanowi on tymczasową przerwę podczas dłuższego i nieprzerwanego pobytu w kraju). Pracując w Szwecji jesteśmy zobowiązani płacić podatki od:
•dochodów z tytułu stosunku zatrudnienia,
•świadczeń z kasy ubezpieczeniowej i innych,
•rent i emerytur,
•dochodów uzyskiwanych z pracy na morzu,
Nieopodatkowane są między innymi zwroty kosztów dotyczących zakwaterowania oraz podróży z i do Szwecji.
Jeśli natomiast myślimy o założeniu tam działalności gospodarczej, niezwłocznie musimy złożyć wniosek o wydanie decyzji o opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób zamieszkałych za granicą. Dokonujemy tego w Urzędzie Skarbowym na blankiecie SKV 4350 (znajduje się on na stronie urzędu: www.skatteverket.se). Do wniosku dołączamy kopię paszportu tudzież innego dokumentu tożsamości, jeśli pierwszy raz składamy wniosek o opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób zamieszkałych za granicą, zwłaszcza gdy nie posiadamy szwedzkiego numeru ewidencyjnego lub identyfikacyjnego.
W przypadku emerytów i rencistów, wniosek składa zwykle osoba wypłacająca świadczenie. Decyzje w sprawie podatku dochodowego od dochodów uzyskiwanych na morzu podejmowane są przez Urząd Skarbowy w Göteborgu.
Informacje o dochodach wypłaconych osobom zamieszkałym za granicą składamy najpóźniej do 31 stycznia roku następnego roku.
Rozliczenie szwedzkich dochodów w Polsce.
Nasze dochody uzyskane na terytorium Szwecji zostaną nie zostaną opodatkowane w Polsce. Natomiast przedsiębiorcy generujący dochody również w naszym kraju, będą je mieli doliczone do dochodów osiągniętych przez pracownika ze źródeł położonych w Polsce. Tak więc, gdy wybieramy się do pracy gdzie indziej nie musimy obawiać się podwójnego opodatkowania naszych dochodów. Dzięki temu zaoszczędzimy.
Warto dodać, że mamy prawo pomniejszyć przychód o równowartość 30% diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym obowiązywała umowa o pracę. Za dzień w Szwecji wartość takiej diety wynosi 459 koron szwedzkich (198 złotych).
Jeśli osiągnęliśmy dochody z polskich źródeł opodatkowane PITem, przesługują nam prawa, by skorzystać z ulg i zwolnień. Może to być wspólne rozliczenie z małżonkiem, czy skorzystanie z ulgi na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne mogą być odliczone w Polsce, o ile spełnienimy określonye prawem warunki.
Raj dla inwestorów?
Zakończmy ten niewygodny temat ciekawostką. Jak wcześniej wspominaliśmy, że Szwecja do rajów podatkowych nie należy. Słychać głosy, że dni skandynawskiego systemu państwa opiekuńczego są policzone. Ekonomista Peter H. Lindert badając systemy podatkowe, stwierdził, że nie ma różnicy pomiędzy wysokim opodatkowaniem a jakością życia obywateli, biorąc na tapetę właśnie Szwecję. Historia systemu opisana jest na wielu reformach które trwały pół wieku. Na ich podstawie wypracowano system sprzyjający inwestycjom kapitałowym, przez co kraj obecnie jest wśród przodujacych w dziedzinie wdrażania nowych technologii. Szwedzi nie płacą podatku od spadków (od 2005 roku) i od majątku, który istnieje na przykład we Francji, Hiszpanii, Holandii, Norwegii czy w niektórych kantonach Szwajcarii (od 2007 roku). Coś musi być na rzeczy, skoro na ostatniej liście najbogatszych ludzi świata magazynu „Forbes” jest więcej dolarowych miliarderów ze Szwecji (w stosunku do liczby ludności – 14 bogaczy na kraj z 9,6 mln ludności) niż z USA.