Kindergeld i Kindergrundsicherung – najważniejsze informacje – aktualizacja 2023

Kindergeld funkcjonuje podobnie jak nasz polski zasiłek 500+ i jest wypłacane co miesiąc na każde dziecko. Niemiecki dodatek przysługuje osobom mającym dzieci i pracującym na terenie Niemiec.

W 2020 roku zostały zniesione w Niemczech górne progi dochodowe. Oznacza to, że więcej rodziców zyskało możliwość korzystania z Kindergeld. Warto ubiegać się o dodatkowe świadczenie na dzieci, gdyż wartość zasiłku może znacznie podreperować domowy budżet.

W 2021 i 2022 roku doszło natomiast do zmiany stawek, co powinno zainteresować wszystkich rodziców, pobierających zasiłek na dzieci. Jakich zmian możemy spodziewać się w 2023 roku?

Komu przyznawany jest zasiłek?

Nasi zachodni sąsiedzi często kojarzą się z wysokimi podatkami, ale także rozwiniętym „socjalem”, co dla wielu osób stanowi dodatkowy, zachęcający bodziec, by właśnie tam wyjechać, pracować i zacząć nowe życie.

Zasiłek Kindergeld przyznawany jest wszystkim rodzicom, którzy mają dziecko i pracują w Niemczech. Zgłoszenie wniosku jest zasadne w przypadku dzieci uczących się, które nie ukończyły jeszcze 25. roku życia. Przy czym, aby uzyskać świadczenie należy przepracować w Niemczech co najmniej 183 dni w danym roku podatkowym, a także opłacać świadczenia socjalne i mieć zameldowanie na terenie Niemiec, mając jednocześnie meldunek z dziećmi w Polsce.

Wniosek może złożyć jeden z rodziców, drugi musi jedynie udzielić zgody na złożenie wniosku w jego imieniu. W przypadku, gdy jeden z partnerów ma już dzieci z innego związku, lepiej żeby to on zajął się złożeniem wniosku. W tym przypadku liczba dzieci zostanie zsumowana i na pociechy z obecnego związku będzie przysługiwała większa kwota. Jeżeli oboje z rodziców pracują w Niemczech, a dziecko zostało w Polsce np. pod opieką babci to również na nie przysługuje nam Kindergeld. W tym przypadku złożenie wniosku jest możliwe po co najmniej półrocznym okresie zatrudnienia w Niemczech.

Po wprowadzeniu w Polsce zasiłku 500+, dziecku na które przysługuje również Kindergeld wypłacana jest różnica między tymi dwoma świadczeniami. Termin wypłaty zasiłku uzależniony jest od ostatniej cyfry Kindergeldnummer. Każda cyfra oznacza inny termin wypłaty świadczenia w poszczególnych miesiącach w roku.

Niezbędne dokumenty

Wymagane dokumenty należy przedstawiać w Familienkasse (niemieckiej kasie rodzinnej). Warto pamiętać, że jeśli nasz wniosek zostanie odrzucony to mamy 30 dni na odwołanie od odmownej decyzji. Jest również szereg zobowiązań, jakie należy wypełniać wobec Familienkasse. Znajdują się wśród nich zarówno wezwania do dołączenia dodatkowych dokumentów, jak i ankiety na temat aktualnego statusu dotyczącego pracy czy zamieszkania. Jeśli nie wczytamy się dokładnie w adresowane do nas pisma i nie dopełnimy formalności lub nie poinformujemy kasy o zmianach dotyczących pracy czy zameldowania, możemy otrzymać nawet wezwanie do zwrotu wypłacanego Kindergeld, do czasu rozpatrzenia i wyjaśnienia sprawy.

Aby ubiegać się o dodatek Kindergeld należy przedstawić następujące dokumenty (wykaz dokumentów może się różnić w zależności od tego, czy wnioskodawca pracuje w polskiej firmie i został oddelegowany do Niemiec, mieszka i pracuje na terenie Niemiec czy prowadzi u zachodnich sąsiadów działalność gospodarczą):

• zaświadczenie o podatku płaconym w Niemczech z tytułu wykonywanej pracy (Lohnsteuerbescheinigung),
• kopia aktu małżeństwa (przetłumaczona z języka polskiego),
• zaświadczenie pracodawcy „Bescheinigung des Arbeitgebers”,
• pesel,
• dokument potwierdzający meldunek w Niemczech lub umowę wynajmu mieszkania, 
• kopia aktu urodzenia dziecka, również przetłumaczona z języka polskiego,
• decyzja o ewentualnym zasiłku przysługującym w Polsce,
• w przypadku dzieci pełnoletnich do 25. roku życia zaświadczenie o pobieraniu nauki na wyższej uczelni lub odbywania praktyk zawodowych, dokument potwierdzający wspólny meldunek całej rodziny, ksero dowodu osobistego lub paszportu, zaświadczenie o nie pobieraniu zasiłku w innych krajach Unii Europejskiej, kopia ubezpieczenia na terenie Niemiec, kopia meldunku lub zaświadczenia o stałym pobycie w Niemczech. 

Warto śledzić aktualne wytyczne Familienkasse, aby móc skompletować cały niezbędny zestaw dokumentów. Od czerwca 2016 funkcjonuje w Niemczech metoda kontrolna numerem identyfikacyjnym, niem. IdNr-Kontrollverfahren, posiadanie tego numeru jest niezbędne do złożenia wniosku o Kindergeld.

Ile wynosi zasiłek Kindergeld?

Zasiłek Kindergeld przysługuje na każde dziecko i wypłacany jest co miesiąc, jednak różni się wysokością. Co roku stawki są inne, na korzyść świadczeniobiorców wzrastają. Na przestrzeni ostatnich lat kształtowało się to w następujący sposób:

Warto nadmienić, że od 1 stycznia 2021 roku, wzrosła także ulga z tytułu posiadania dzieci (Kinderfreibetrag). Obecnie wynosi ona 8 388 euro i wzrosła aż o 570 euro – w 2022 roku wyniosła 8 548 euro, a w 2023 roku osiągnie wysokość 8 688 euro. 

W 2023 roku Kindergeld zostanie wyrównany do 250 euro na każde dziecko. Zmiana została zatwierdzona w projekcie ustawy antyinflacyjnej. Choć początkowo planowano wzrost świadczenia na pierwsze, drugie i trzecie dziecko do 237 euro, a na czwarte i każde kolejne 250 euro miesięcznie, ostatecznie zdecydowano się na ujednolicenie stawki i ustanowienie 250 euro miesięcznie na każde dziecko. 

Kinderzuschlag, czyli dodatek do Kindergeld

Kinderzuschlag to dodatkowe świadczenie wynoszące w 2022 roku 209 euro miesięcznie na dziecko jakie mogą otrzymać rodzice dziecka, których dochody nie przekraczają 900 euro miesięcznie lub 600 euro w wypadku wychowywania dziecka samotnie. Od 1 stycznia 2023 roku wzrośnie do 250 euro miesięcznie.

Dziecko nie może mieć ukończonych 25 lat oraz musi być na utrzymaniu i mieszkać razem z rodzicem starającym się o świadczenie.

Obliczając miesięczne dochody rodzica należy wziąć pod uwagę miesięczne wynagrodzenie, rentę lub emeryturę oraz zasiłek chorobowy lub dla bezrobotnych typu pierwszego (Arbeitslosengeld I). Świadczenie to nie przysługuje bezrobotnym pobierającym zapomogę typu drugiego, czyli Hartz IV (Arbeitslosengeld II).

Przy obliczaniu dochodów nie należy doliczać wpływów z tytułu Kindergeld i Wohngeld.

Kindergrundsicherung prawdopodobnie zastąpi Kindergeld od 2025 roku

Kompleksowe Zabezpieczenie dla Dzieci (Kindergrundsicherung) prawdopodobnie wejdzie w życie od 2025 roku i zastąpi obecne Kindergeld. Federalna Agencja Pracy będzie odpowiedzialna za wszelkie działania związane z nową inicjatywą, która ma na celu uproszczenie systemu socjalnego oraz sprawienie, iż będzie on korzystniejszy dla rodzin z dziećmi oraz studentów. Według dostępnych informacji zasiłek ten obejmie wszystkie dzieci od momentu ich narodzin aż do ukończenia 18 roku życia. Istotne jest również wsparcie, które otrzymają młodzi dorośli. Zasiłek obejmie młode osoby do 25 roku życia, odbywające staże, a także studentów do ukończenia 27 roku życia. Pieniądze będą przelewane bezpośrednio na ich konta, a nie rodziców.

Kindergrundsicherung będzie się składać z dwóch elementów, czyli stałej podstawowej kwoty i elastycznej kwocie dodatkowej. Podstawowa kwota będzie równoznaczna z obecnym Kindergeld (250 euro) oraz podwyższana co 2 lata. Kwota gwarantowana nie będzie wpływać na inne świadczenia socjalne pobierane przez rodziców. Z kolei kwota dodatkowa będzie zależna od dochodów rodziny. Uwzględnione zostaną dodatkowe opłaty, np. koszty edukacji (15 euro) i uczestnictwa oraz koszty zakwaterowania (150 euro). Kwota dodatkowa będzie tym niższa, im wyższe będą dochody rodziny. Przedstawiono, iż kwota, która będzie wypłacana co miesiąc na jedno dziecko, wyniesie od 530 euro na starsze dzieci oraz do 636 euro na najmłodsze. 

Kompleksowe Zabezpieczenie dla Dzieci to na razie projekt legislacyjny, który wkrótce zostanie poddany pod głosowanie. W planach istnieje również zmiana dot. składania wniosków o zasiłki. Ma powstać cyfrowy interfejs, dzięki któremu dokumenty będzie można złożyć nie tylko osobiście w urzędzie, ale także przez internet.

Praca w Niemczech

Jeśli jesteś zainteresowany pracą w Niemczech, sprawdź nasze oferty pracy. Nasi rekruterzy służą pomocą przy wyborze odpowiedniej oferty, a także podczas samej pracy za granicą. Zachęcamy również do nauki języka niemieckiego, aby lepiej porozumiewać się w miejscu pracy.

Uwaga: Opracowanie to ma charakter informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby na bieżąco aktualizować wszelkie informacje. Nie stanowi to jednak wiążącej interpretacji prawnej.