Popularne w Polsce Mikołajki są obchodzone 6 grudnia na cześć świętego żyjącego w III wieku. W dniu tym grzeczne dzieci otrzymują niewielkie podarunki. A jak jest obchodzone to święto w innych krajach Europy? Trochę historii
Zgodnie z podaniami święty Mikołaj był biskupem miasta Mira (obecnie teren Turcji). Według legendy pewien bogaty człowiek popadł w długi i aby uniknąć nędzy, planował sprzedać swe córki do domu publicznego. Święty Mikołaj wrzucił do jego komina 3 sakwy wypełnione złotymi monetami. Woreczki rozsypały się i monety wylądowały w pończochach i butach domowników. Według innego podania Mikołaj podrzucił 3 ubogim pannom posag, dzięki czemu umożliwił im skuteczne wyjście za mąż. Niegdyś święty Mikołaj był uznawany za patrona pasterzy oraz bydła. Dlatego też 6 grudnia hodowcy składali wieńce na kurze i gęsie jaja, by oddać mu cześć.
Wizerunek Mikołaja
Pierwotnie święty przedstawiany był w tradycyjnym stroju biskupa. Jego obecny, spopularyzowany wygląd zawdzięczamy firmie Coca – Cola, która w 1932r. zwróciła się do Freda Mizena z prośbą o przygotowanie projektu świątecznej postaci nawiązujące do jej barw firmowych. W ten sposób powstał najpopularniejszy i uniwersalny wizerunek Mikołaja, który funkcjonuje do dziś.
W Polsce
W polskiej tradycji Mikołaj odwiedza grzeczne dzieci w nocy z 5 na 6 grudnia i pozostawia pod ich poduszkami niewielkie drobiazgi. W różnych regionach, tradycja ta może mieć zróżnicowane formy. W Poznaniu Mikołaj wkłada prezenty do czystych butów. Jeśli takich nie ma, pozostawia „zgniłą pyrę”. Na Śląsku Cieszyńskim 6 grudnia wędrują Biali i Czarni przebierańcy, tzw. Mikołaje Beskidzcy. Biali są dobrzy i przypominają legendarną postać świętego, natomiast czarni to ich przeciwieństwa w przebraniach Cyganów, diabłów oraz niedźwiedzi.Na Kaszubach i w województwie opolskim rolę pociesznego staruszka pełni tzw. Gwiazdor.
Mikołaj w Europie
W Europie występują również postacie nawiązujące do Świętego Mikołaja, jednak znacznie odmienne. Darczyńcą prezentów w Holandii jest Sinterklass, przybywający 5 grudnia na statku z Hiszpanii. Wówczas najmłodsi otrzymują wykonane z czekolady pierwsze litery swojego imienia. Pomocnikiem Świętego jest wybrudzony sadzą z komina Czarny Piotruś (Zwarte Piet). Rosyjskie dzieci są obdarowane przez pełnego wigoru Dziadka Mroza. Jest to długobrody, starszy mężczyzna ubrany w długi kożuch przepasany sznurem. Postać w przeciwieństwie do popularnego świętego, Dziadek Mróz korzysta z drzwi i rozdaje podarki dopiero na Nowy Rok. Duńskie dzieci otrzymują prezenty od Julemanden (Świątecznego Człowieka). Postać ta przedstawiana jest jako niewysoki mężczyzna, ubrany w szary strój oraz czerwony kapelusz. Julemanden wywodzi się z duńskiej mitologii i posiada pomocników – Nesserów (elfy). Jeszcze przed II Wojną Światową, osobą rozdającą prezenty w Danii był Nissefar, Nissekongen lub Julenissen. Wierzono, że stwora należy dobrze potraktować, a przede wszystkim nakarmić, by przyniósł rodzinie szczęście. Obecnie Julenisse jest obchodzone na początku grudnia. Dzieci otrzymują drobiazgi, natomiast w domu dochodzi do drobnych psot. Zdecydowanie inne tradycje panują we Włoszech. W kraju tym prezenty rozdaje wiedźma Befana w Święto Trzech Króli. Według legendy starucha miała spotkać się z królami, jednak zabłądziła i od tego momentu wędruje po świecie, pozostawiając prezenty w domach, w nadziei, że w którymś z nich znajduje się Jezus. Aby zdobyć przychylność Befany, należy pozostawić dla niej mandarynki lub kieliszek wina. Wiedźma pozostawia prezenty w skarpetach. W przypadku niegrzecznych dzieci podarkiem jest czosnek lub węgiel.
Mikołajki na świecie
Zupełnie inną tradycję reprezentuje odpowiednik świętego w Syrii. W kraju tym dzieci dostają prezenty od wielbłąda. Podarki otrzymują 1stycznia w zamian za wodę i owies, które pozostawiają dla zwierzęcia, przed domem. W Stanach Zjednoczonych Mikołajki są obchodzone przez wspólnoty o korzeniach niemieckich, holenderskich lub ukraińskich. Święto przypada w niedzielę wypadającą najbliżej 6 grudnia. Najmłodsi pozostawiają listy w skarpetach nad kominkiem, natomiast w zamian otrzymują drobiazgi i upominki od Mikołaja. Postać świętego jest coraz popularniejsza również w Azji. W związku z fascynacją kulturą zachodnią Mikołaj oraz związane z nim tradycje pojawiają się w kolejnych krajach Dalekiego Wschodu, jednak mają charakter świecki. Jak się okazuje „Mikołajki” są świętem łączącym różne regiony świata. Warto jednak pamiętać, że nie liczy się cena i wielkość prezentu, lecz pamięć o obdarowywanym. Tekst został opracowany przez:
Źródło:
